VRIJDAG 15 AUGUSTUS

vrijdag 15 augustus

Na een goede nachtrust zijn we ’s morgens weer allemaal goed uitgerust om na een krachtig Engels ontbijt de Victoria watervallen te bezoeken : een van de toeristische hoogtepunten die we hier te zien zullen krijgen !

Op de parking zijn weer een heleboel souvenier standjes. De “pleaaase madam and pleaaase sir” horen we hier van alle kanten en we kunnen het natuurlijk weer niet laten : 2 slabowls ( 60000kw) 2 sets houten slalepel en vork (30000kw) , één ijzeren fietske dat ik absoluut niet wou kopen maar dan meekreeg voor 10000 kw, je dan kan je toch geen nee zeggen ? Nu ik dat hier zo aan het typen ben zie ik wel dat we alles veel te duur betaalden maar aan de andere kant : een kip kost toch ook 15000 kw voor hen ! Ik troost er mij nu zeker mee dat we hen toch niet uitgebuit hebben door alles te goedkoop te kopen

Bij de ingang mag de familie Brochez binnen aan “local price”, zij betalen in kwatcha. Ignace en ik betalen elk 10 $.
De watervallen zijn de moeite. Voor je aan de wandeling begint, kan je een poncho kopen maar nu in het droog seizoen is dit niet nodig al worden we op sommige plaatsen toch nat. Verderop, in Zimbabwe is er waarschijnlijk meer water want we zien meer “smog” De “smog that thunders” is dan ook de lokale naam of “ Mosi Oa Tunja”.


Deze morgen vroeg ik inlichting over andere bezienswaardigheden hier in Livingstone en “Mukuni” village was er een van. Het hotel vroeg 30$ voor de reis ernaar toe. Gelukkig kon een vriendelijke man bij de watervallen ons uitleggen hoe we chief Mukuni en zijn onderdanen konden vinden : dat wordt dan onze volgende uitstap.

Als je de parking van de watervallen verlaat en richting Livingstone rijdt dan zie je rechts een stoffige weg , dit is de weg naar Mukuni. Aan de grote baobab rijdt je linksaf en deze weg blijf je 10 km volgen tot je in het dorp komt. De ingang is 15000 kwatcha per persoon voor niet-Zambianen. Een gids leidt ons rond. Hij toont ons het paleis van chief Mukuni, hij woont in een stenen huis omringd met rieten matten. Het gerechtsgebouw en ‘den jail’zijn eveneens in steen.
Mukuni is de naam van een grote boom het heel veel takken, die staat in het midden van het dorp, naast het paleis0.De stam van de boom symboliseert Chief Mukuni en zijn zus, de takken zijn de verschillende families eromheen. In totaal wonen 7000 mensen rond het centrum. In totaal telt Mukuni 15000 inwoners. Ze wonen per familie in hutten afgeschermd door een rieten omheining.
Deze mensen hebben het hier zeker niet gemakkelijk want het volledige dorp bestaat uit zand (stof) , nergens is een grassprietje te bespeuren. De kinderen zien er ook “bestofter” uit dan in de steden, ja zelfs Chongwé. Ze leven dus grotendeels van de inkomsten die ze verwerven door de komst van toeristen.
Het hele dorp is proper. Het huisafval wordt verzameld op één plaats en als er teveel is wordt het verbrand. De mensen hebben natuurlijk niet zo veel vuil als wij Europeanen want alles wordt gebruikt en al het eetbare opgegeten…hier geen schillen van van alles en nog wat of papieren verpakkingen.
Er is een schooltje maar volgens de gids is dat te duur voor de meeste dorpelingen en blijven veel kinderen analfabeet.
We bezoeken drie families van ≠ “rijkdom”
De eerste familie heeft 10 kinderen. Er staan 4 hutten in de omheining. Één voor de ouders, deze is rechthoekig (3x6m) en drie ronde (diameter 3) . Een hut is voor de jongens, de andere voor de meisjes. De oudere meisjes (+12 jaar) slapen in de hut die nog eens afgesloten is door een rieten omheining. De kippen vinden hun slaapplaats in de boom (met een ladderke). Ik mag in de jongenshut binnenkijken, het is er lekker fris. Er zijn geen ramen. Op de grond (op nsima-zakken) ligt een baby van 2 weken te slapen.

De tweede familie is een gezin met 4 kinderen, er staan 2 hutten. Mama is groenten aan het kuisen. Voor de deur staan enkele ijzeren potten waar groenten ingeplant zijn : gemakkelijk om water te geven. Deze familie is duidelijk “rijker” dan de voorgaande.
Papa ligt in een plooizetel inde schaduw. Er zijn drie kippen met enkele kuikens, ze zitten in een kippenren van ijzerdraad. De hond heeft twee kleine puppies.



De derde familie is iets tussen de twee. Oma van 82 jaar (hetzelfde als 126 hier denk ik), stokdoof en stekeblind is met een steen noten aan het openbreken. Uit deze noten halen ze olie om te koken. De noten groeien aan de amarula-boom ( ook een gekende Zuid-Afrikaanse drank met de smaak van baileys). De schors van de boom gebruiken ze als medicijn tegen maagklachten en diaree. (koken en het vocht opdrinken) We krijgen een noot om te proeven.
We mogen het ouderlijk huis binnengaan : één eenpersoonsbed waar een kleuter ligt te slapen. De rest van de familie slaapt op de grond
Tegen de andere muur staat een kastje zonder deur waarin kleren opgeborgen zitten. In de hoek van de kamer staat een grote zak maïsmeel en pindanoten. Dit is hun basis eten. Heel af en toe eten ze een eitje en éénmaal per maand een kip. Als een kip 15 eieren legt, eten ze er 5 op, de andere laten ze liggen voor kuikens.
Voor ander vlees zijn ze aangewezen op de jacht in de bossen rond Mukuni (ook de andere 15000 inwoners) of op vis uit de Zambezi ( wel 15 km verderop). Groenten, kleren en het schoolgeld van de kinderen kunnen ze enkel sparen met de opbrengst van de verkochte beeldjes en potten die je hier dan ook overal door de mannen ziet maken.
Het spreekt voor zich dat we die kans kregen op het eind van onze rondleiding en dat we nog maar eens souveniers kochten….ik vraag me wel af hoe dit straks in onze bagage zal kunnen !
Inventaris van de gekochte Mukuni waren : slakom (40000kw) , ebbenhouten beeldje dat Mukuni en zijn zus voorstelt : 25000 kw ; slavork en lepel ( 20000kw) ; slabolletje (schots en scheef en niet te goed gelukt maar de man kon zo goed pleaaase madammen = 5000kw); een ketting van zaden (weerom een goed gelukt please madame) voor een stylo die niet schrijft en 5000kw ( de man weet dat de stylo niet schrijft, ik heb het hem getoond maar de 5000kw zal de doorslag wel gegeven hebben)

Om 14u30 lunchen we in “the Waterfront Lodge” Het valt op dat hier enkel blanken logeren. Hamburger met frieten : 25000 kw / totaal rekening Ignace en ik na enkele castletjes 72000 kw.






15u50 , We vertrekken met de BWAATO boot voor een zambezi sunset. Gelukkig zijn we alleen en was de boot niet zo afgeladen vol zoals op deze foto. We betalen 30 $ / per persoon, eten en drinken (zoveel en wat je wil) inbegrepen. We eten verschillende hapjes, macaroni salade, gebakken koteletjes en worst. En dit allemaal met een romantische ondergaande zon. Het is natuurlijk de bedoeling dat je een paar krokodillen en nijlpaarden te zien krijgt maar daarvoor zullen we nog eens moeten teruggaan : in de verte zien we 3 hippo’s, 2 krokodillen en 2 olifanten en nog 2 waterleguanen. We staan met de twee gidsen boven op het dak en zij vertellen wat ze weten over de dieren en de fauna langs de oever. . Ze zijn met 4 personen aan boord : de gids, de djembé-speler, de kapitein en de kok.

Ik geef hen 20000 kw als fooi en vertel hen erbij dat ze het ook moeten verdelen met de twee mannen benedendeks. Ze verdelen waar ik bij staat onder elkaar ( elk 10000kw) en ik heb er het raden naar of hun “vrienden” iets zullen gezien hebben. Als de zon verdwenen is , krijgen we nog een BWAATO optreden op de djembé, het tegenritme wordt gespeeld op een cola flesje. Lucy en Lois kennen het ritme en beginnen algauw mee te zingen : selsa, selsa….selsa umfumbi. De mannen van de boot beginnen mee te zingen. Bij Lois begint het te kriebelen en algauw staat ze te dansen gelijk alleen zij dat kunnen.
Bij het afscheid zie ik de kapitein en de kok vragend kijken….geen fooi ? …

Zingend rijden we in het donker terug naar ’t hotel. Alle bekende liedjes komen aan de beurt : Asimbonanga, Nkosi Sikele Africa (het volkslied), Shosholoza . Zelfs Asante zingt al goed mee.